Câu chuyện về những người bỏ học thành công ở Việt Nam luôn là nguồn cảm hứng cho nhiều người. Họ chứng minh rằng thành công không nhất thiết phải đến từ con đường học vấn truyền thống. Nhiều doanh nhân, nghệ sĩ, nhà văn Việt Nam đã gây dựng sự nghiệp vững chắc mà không cần đến tấm bằng đại học. Họ đã vượt qua định kiến xã hội và chứng minh rằng đam mê, nỗ lực và quyết tâm mới là yếu tố quan trọng nhất dẫn đến thành công.
Những doanh nhân không học đại học vẫn thành công rực rỡ
Trong làng doanh nhân Việt Nam, có không ít người đã gây dựng đế chế kinh doanh đồ sộ mà không cần đến tấm bằng đại học. Họ là minh chứng sống cho câu nói “trường đời đôi khi dạy ta nhiều hơn giảng đường đại học”.
Ông Lê Phước Vũ – Từ cửa hàng nhỏ đến đế chế tôn mạ
Ông Lê Phước Vũ, Chủ tịch Tập đoàn Hoa Sen, là một trong những doanh nhân thành đạt nhất Việt Nam dù không có bằng đại học. Khởi nghiệp từ năm 1994 với một cửa hàng bán lẻ tôn, ông đã xây dựng đế chế Hoa Sen thống trị thị trường tôn mạ Việt Nam.
Sau khi tốt nghiệp phổ thông, ông chỉ học đến trung cấp ngành vận tải ô tô rồi vào miền Nam lập nghiệp. Ông từng làm nhiều nghề như làm ở đội xe khoán, lái xe con trước khi bước vào lĩnh vực kinh doanh tôn mạ.
Dưới sự lãnh đạo của ông, Tập đoàn Hoa Sen đã chiếm lĩnh gần 50% thị phần tôn mạ trong nước. Tính đến tháng 5/2020, ông sở hữu trực tiếp 51,7 triệu cổ phiếu HSG và gián tiếp sở hữu 8.750 cổ phiếu HSG thông qua Công ty TNHH MTV Tam Hỷ.
Ông Đoàn Nguyên Đức – Từ xưởng gỗ nhỏ đến tập đoàn đa ngành
“Bầu Đức” – Chủ tịch Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai – là một trong những câu chuyện bỏ học thành công nổi tiếng nhất Việt Nam. Ông sinh ra trong gia đình đông con và rất nghèo khổ, với 9 anh chị em.
Sau khi tốt nghiệp cấp 3 hệ 10 năm vào năm 1982, ông đã 4 lần thi đại học nhưng đều không đỗ. Không nản lòng, ông quyết định chọn con đường khởi nghiệp bằng trường đời.
Năm 1990, ông mở một phân xưởng nhỏ có tên Xí nghiệp tư nhân Hoàng Anh chuyên đóng bàn ghế cho học sinh. Từ đó, ông mở rộng kinh doanh sang nhiều lĩnh vực khác như cao su, thủy điện, khoáng sản, bất động sản và bóng đá.
Ông từng là người giàu nhất trên sàn chứng khoán Việt Nam năm 2008. Hiện ông đứng thứ 44 trong danh sách tỷ phú Việt Nam với khối tài sản trị giá hơn 2.800 tỷ đồng.
Bà Nguyễn Thị Như Loan – Nữ tỷ phú không bằng đại học
Bà Nguyễn Thị Như Loan (còn gọi là Loan Méng) sinh năm 1960, quê gốc ở Phú Yên, là một trong những nữ doanh nhân thành đạt mà không cần đến bằng đại học. Bà từng nằm trong top 15 người giàu nhất sàn chứng khoán Việt Nam với khối tài sản khoảng 400 tỷ đồng.
Khởi nghiệp từ nghề chế biến và cung cấp gỗ, bà Như Loan đã mở rộng lĩnh vực kinh doanh sang bất động sản, phân bón, xây dựng, thủy điện và nhiều ngành nghề khác. Dù chỉ học hết lớp 12, không có bằng đại học, nhưng bà đã xây dựng được đế chế kinh doanh đáng nể.
Những nghệ sĩ, nhà văn bỏ học vẫn thành công
Không chỉ trong lĩnh vực kinh doanh, nhiều nghệ sĩ, nhà văn Việt Nam cũng đã thành công rực rỡ mà không cần đến bằng đại học. Họ chứng minh rằng tài năng và đam mê mới là yếu tố quyết định trong lĩnh vực nghệ thuật.
Nguyễn Ngọc Tư – Nhà văn không bằng đại học
Nguyễn Ngọc Tư là một trong những nhà văn nổi tiếng của Việt Nam với những tác phẩm đậm chất Nam bộ như “Ngọn đèn không tắt”, “Cánh đồng bất tận”, “Sông”. Văn chương của bà gợi lên cho độc giả cuộc sống của những con người vùng sông nước, được nhiều độc giả yêu quý.
Điều đặc biệt là Nguyễn Ngọc Tư chưa từng ngồi trong giảng đường đại học hay tham gia bất cứ một lớp đào tạo viết văn nào. Bà đã tự học và phát triển phong cách viết độc đáo của mình, chứng minh rằng tài năng văn chương không nhất thiết phải đến từ trường lớp.
Trác Thúy Miêu – Nhà báo thời trang không tốt nghiệp THPT
Trác Thúy Miêu (tên thật là Vũ Hoài Phương) là một nhà báo thời trang nổi tiếng với sự sắc sảo và đầy cá tính. Chị được độc giả biết đến và yêu quý với cách viết thông minh, sắc bén.
Chị cũng gây chú ý khi tham gia một số show truyền hình thực tế với vai trò giám khảo, nổi tiếng với những phát ngôn đầy cá tính. Điều đáng ngạc nhiên là Trác Thúy Miêu chưa hề học xong THPT nhưng vẫn thành công trong sự nghiệp của mình.
Bài học từ những người bỏ học thành công
Câu chuyện của những người bỏ học thành công ở Việt Nam mang đến nhiều bài học quý giá. Họ chứng minh rằng thành công không phụ thuộc vào bằng cấp mà phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác.
Đam mê và quyết tâm là chìa khóa thành công
Điểm chung của những người bỏ học thành công là họ đều có đam mê mãnh liệt và quyết tâm cao độ. Họ không để việc thiếu bằng cấp cản trở con đường đi đến thành công của mình.
- Ông Lê Phước Vũ đam mê kinh doanh và quyết tâm xây dựng đế chế tôn mạ
- Bầu Đức không nản lòng sau 4 lần thi trượt đại học, vẫn quyết tâm tìm con đường riêng
- Nguyễn Ngọc Tư đam mê văn chương và kiên trì phát triển phong cách viết của mình
Đam mê và quyết tâm đã giúp họ vượt qua mọi khó khăn, thách thức để đạt được thành công trong sự nghiệp.
Học hỏi không ngừng từ thực tế
Dù không có bằng đại học, những người bỏ học thành công đều không ngừng học hỏi từ thực tế. Họ xem trường đời là ngôi trường lớn nhất, nơi họ tích lũy kinh nghiệm và kiến thức quý báu.
- Bầu Đức học hỏi từ nhiều nghề khác nhau trước khi thành công trong kinh doanh
- Ông Lê Phước Vũ tích lũy kinh nghiệm từ nhiều công việc khác nhau
- Trác Thúy Miêu không ngừng trau dồi kiến thức về thời trang và nghệ thuật viết
Họ chứng minh rằng học hỏi là một quá trình không ngừng, không chỉ giới hạn trong trường lớp mà còn diễn ra trong cuộc sống hàng ngày.
Dám nghĩ, dám làm, dám chấp nhận rủi ro
Những người bỏ học thành công đều có điểm chung là dám nghĩ, dám làm và dám chấp nhận rủi ro. Họ không ngại thử thách và sẵn sàng đối mặt với khó khăn.
- Ông Lê Phước Vũ dám bỏ nghề lái xe để khởi nghiệp với cửa hàng bán tôn
- Bầu Đức dám mở xưởng gỗ nhỏ và mở rộng sang nhiều lĩnh vực khác
- Bà Nguyễn Thị Như Loan dám đầu tư vào nhiều ngành nghề khác nhau
Tinh thần dám nghĩ, dám làm đã giúp họ nắm bắt cơ hội và tạo nên thành công trong sự nghiệp.
Thách thức của những người bỏ học trong xã hội hiện đại
Mặc dù có những câu chuyện thành công đáng ngưỡng mộ, nhưng những người bỏ học vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức trong xã hội hiện đại, đặc biệt là trong thị trường lao động ngày càng cạnh tranh.
Áp lực từ định kiến xã hội
Xã hội Việt Nam vẫn còn nhiều định kiến về việc học hành và bằng cấp. Những người không có bằng đại học thường phải đối mặt với áp lực từ gia đình, bạn bè và xã hội.
- Áp lực từ gia đình muốn con cái có bằng cấp cao
- Định kiến về việc không có bằng đại học là “thất bại”
- Khó khăn trong việc được công nhận năng lực thực sự
Những định kiến này tạo ra áp lực tâm lý lớn cho những người bỏ học, khiến họ phải nỗ lực nhiều hơn để chứng minh giá trị của mình.
Khó khăn trong tìm kiếm việc làm
Trong thị trường lao động hiện đại, bằng cấp vẫn là một yêu cầu quan trọng của nhiều nhà tuyển dụng. Những người không có bằng đại học thường gặp khó khăn trong việc tìm kiếm việc làm, đặc biệt là trong các ngành nghề đòi hỏi trình độ chuyên môn cao.
Theo một nghiên cứu gần đây, người lao động có bằng đại học làm việc đúng trình độ có thu nhập cao hơn đáng kể so với người làm việc thừa trình độ hoặc không có bằng đại học. Điều này tạo ra bất lợi cho những người bỏ học trong thị trường lao động.
Giải pháp cho những người bỏ học
Mặc dù có nhiều thách thức, nhưng vẫn có nhiều giải pháp giúp những người bỏ học vượt qua khó khăn và tìm kiếm thành công trong sự nghiệp.
- Học nghề: Tập trung vào các kỹ năng nghề nghiệp cụ thể
- Tự học và trau dồi kiến thức: Không ngừng học hỏi từ sách vở, internet và người khác
- Xây dựng mạng lưới quan hệ: Kết nối với những người trong ngành để tìm kiếm cơ hội
- Phát triển kỹ năng mềm: Giao tiếp, làm việc nhóm, giải quyết vấn đề
- Khởi nghiệp: Tự tạo cơ hội việc làm cho bản thân
Những giải pháp này có thể giúp những người bỏ học vượt qua thách thức và tìm kiếm thành công trong sự nghiệp.
Những ngành nghề phù hợp cho người bỏ học
Không phải ai bỏ học cũng có thể trở thành tỷ phú như Lê Phước Vũ hay Đoàn Nguyên Đức. Tuy nhiên, vẫn có nhiều ngành nghề phù hợp cho những người không có bằng đại học, giúp họ kiếm sống và phát triển sự nghiệp.
Ngành nghề thủ công và xây dựng
Các ngành nghề thủ công và xây dựng thường không đòi hỏi bằng cấp cao mà chú trọng vào kỹ năng thực tế và kinh nghiệm.
- Thợ sơn: Lương theo ngày đối với cả phụ trộn sơn/bột bả khá ổn (350k/ngày)
- Thợ hàn: Nghề có thu nhập cao và ổn định
- Thợ làm trần thạch cao: Nghề dễ học, dễ làm, thi công nhanh
- Thợ xây, trát, ốp lát: Đặc biệt là ốp lát có đơn giá cao và nhàn hơn
Những nghề này đều theo một công thức là đi từ phụ để học việc rồi mới lên thợ chính, không yêu cầu học hành bằng cấp cao siêu nhưng đòi hỏi sự tỉ mỉ, cẩn thận và ham học hỏi.
Ngành dịch vụ và ẩm thực
Ngành dịch vụ và ẩm thực cũng là lựa chọn phù hợp cho những người không có bằng đại học.
- Nấu ăn và chế biến thực phẩm: Đáp ứng nhu cầu thiết yếu của con người
- Kinh doanh nhỏ: Mở xe bánh mì, xôi để tích lũy vốn
- Dịch vụ chăm sóc cá nhân: Làm tóc, làm móng, massage
Những ngành nghề này không đòi hỏi bằng cấp cao nhưng cần kỹ năng thực tế và sự tận tâm với khách hàng. Nhiều người đã thành công trong lĩnh vực này dù không có bằng đại học.
Kinh doanh online và thương mại điện tử
Thời đại công nghệ số mở ra nhiều cơ hội cho những người không có bằng đại học. Kinh doanh online và thương mại điện tử là lĩnh vực rộng mở cho tất cả mọi người.
- Bán hàng online: Không cần vốn lớn, có thể bắt đầu từ việc dropshipping
- Sản xuất nội dung: Youtuber, TikToker, KOLs
- Dịch vụ freelance: Thiết kế đồ họa, viết content, chụp ảnh
- Affiliate marketing: Tiếp thị liên kết với các thương hiệu lớn
Những ngành nghề này chú trọng vào kỹ năng thực tế và sự sáng tạo hơn là bằng cấp. Nhiều người bỏ học thành công đã tìm thấy cơ hội trong lĩnh vực này.
5 tỷ phú Việt Nam không bằng đại học
Việt Nam có nhiều tỷ phú tự thân không có bằng đại học. Họ đã vượt qua mọi khó khăn để xây dựng đế chế kinh doanh đồ sộ và trở thành hình mẫu cho nhiều người.
Ông Phạm Nhật Vượng – Từ mì gói đến đế chế Vingroup
Ông Phạm Nhật Vượng, người giàu nhất Việt Nam với tài sản ước tính khoảng 5 tỷ USD, có một hành trình đáng ngưỡng mộ. Mặc dù ông có bằng kỹ sư kinh tế địa chất từ Đại học Mỏ Địa chất Matxcơva, nhưng thành công của ông không đến từ chuyên ngành này.
Ông bắt đầu sự nghiệp kinh doanh với việc sản xuất mì ăn liền tại Ukraine, sau đó mở rộng sang bất động sản và nhiều lĩnh vực khác. Dưới sự lãnh đạo của ông, Vingroup đã trở thành tập đoàn đa ngành lớn nhất Việt Nam.
Thành công của ông Phạm Nhật Vượng không đến từ bằng cấp mà đến từ tầm nhìn chiến lược, khả năng nắm bắt cơ hội và tinh thần dám nghĩ, dám làm.
Ông Trần Đình Long – Từ thợ cơ khí đến chủ tịch Hòa Phát
Ông Trần Đình Long, Chủ tịch Tập đoàn Hòa Phát, là một trong những tỷ phú tự thân thành công nhất Việt Nam. Mặc dù ông tốt nghiệp Đại học Bách Khoa Hà Nội, nhưng thành công của ông không đến từ kiến thức học đường.
Ông bắt đầu sự nghiệp với việc làm thợ cơ khí, sau đó mở một xưởng sản xuất máy nông nghiệp nhỏ. Từ đó, ông mở rộng kinh doanh sang nhiều lĩnh vực khác như thép, điện máy, nội thất và bất động sản.
Dưới sự lãnh đạo của ông, Hòa Phát đã trở thành nhà sản xuất thép lớn nhất Việt Nam. Tính đến năm 2023, ông sở hữu khối tài sản ước tính khoảng 1,9 tỷ USD.
Ông Nguyễn Đăng Quang – Từ bác sĩ đến tỷ phú Masan
Ông Nguyễn Đăng Quang, Chủ tịch Tập đoàn Masan, là một trong những tỷ phú tự thân thành công nhất Việt Nam. Mặc dù ông có bằng bác sĩ từ Đại học Y Hà Nội, nhưng thành công của ông không đến từ nghề y.
Ông bắt đầu sự nghiệp kinh doanh với việc thành lập Masan Group vào năm 1996. Từ đó, ông mở rộng kinh doanh sang nhiều lĩnh vực khác như thực phẩm, đồ uống, khai khoáng và ngân hàng.
Dưới sự lãnh đạo của ông, Masan đã trở thành một trong những tập đoàn đa ngành lớn nhất Việt Nam. Tính đến năm 2023, ông sở hữu khối tài sản ước tính khoảng 1,2 tỷ USD.
Những người nổi tiếng ở Việt Nam không học đại học
Không chỉ trong lĩnh vực kinh doanh, nhiều người nổi tiếng trong lĩnh vực giải trí, thể thao và nghệ thuật ở Việt Nam cũng thành công mà không cần đến bằng đại học.
Nghệ sĩ, ca sĩ, diễn viên bỏ học thành công
Nhiều nghệ sĩ, ca sĩ, diễn viên nổi tiếng ở Việt Nam đã bỏ học để theo đuổi đam mê nghệ thuật và đạt được thành công rực rỡ.
- Đàm Vĩnh Hưng: Nam ca sĩ nổi tiếng chỉ học hết lớp 9
- Hoài Linh: Nghệ sĩ hài được yêu thích không có bằng đại học
- Trường Giang: Danh hài thành công dù chỉ học hết cấp 2
- Sơn Tùng M-TP: Ca sĩ trẻ nổi tiếng bỏ học đại học để theo đuổi đam mê âm nhạc
Những nghệ sĩ này đã chứng minh rằng trong lĩnh vực nghệ thuật, tài năng và đam mê quan trọng hơn bằng cấp.
Vận động viên, huấn luyện viên thể thao
Trong lĩnh vực thể thao, nhiều vận động viên và huấn luyện viên nổi tiếng ở Việt Nam cũng không có bằng đại học nhưng vẫn đạt được thành công rực rỡ.
- Nguyễn Thị Huyền: Vận động viên điền kinh từng giành HCV SEA Games
- Hoàng Xuân Vinh: Xạ thủ đầu tiên giành HCV Olympic cho Việt Nam
- Lê Công Vinh: Cựu tiền đạo đội tuyển quốc gia Việt Nam
Những vận động viên này đã dành phần lớn thời gian để rèn luyện và thi đấu, không có nhiều thời gian để theo đuổi học vấn cao. Tuy nhiên, họ vẫn đạt được thành công trong sự nghiệp thể thao của mình.
Những tỷ phú Việt nổi danh trên thương trường dù chưa từng học đại học
Việt Nam có nhiều tỷ phú tự thân không có bằng đại học nhưng vẫn thành công rực rỡ trên thương trường. Họ là minh chứng sống cho câu nói “học không phải là con đường duy nhất đến thành công”.
Ông Đặng Lê Nguyên Vũ – Vua cà phê Trung Nguyên
Ông Đặng Lê Nguyên Vũ, người sáng lập và Chủ tịch Tập đoàn Trung Nguyên, là một trong những doanh nhân thành đạt nhất Việt Nam. Mặc dù ông từng học Y khoa nhưng đã bỏ dở để theo đuổi đam mê kinh doanh.
Ông bắt đầu sự nghiệp với một quán cà phê nhỏ ở Buôn Ma Thuột vào năm 1996. Từ đó, ông mở rộng kinh doanh và xây dựng đế chế cà phê Trung Nguyên nổi tiếng.
Dưới sự lãnh đạo của ông, Trung Nguyên đã trở thành thương hiệu cà phê hàng đầu Việt Nam và vươn ra thị trường quốc tế. Tính đến năm 2023, ông sở hữu khối tài sản ước tính khoảng 200 triệu USD.
Ông Huỳnh Uy Dũng – Từ thợ hồ đến ông chủ Đại Nam
Ông Huỳnh Uy Dũng, còn được biết đến với biệt danh “Dũng lò vôi”, là một doanh nhân thành đạt mà không cần đến bằng đại học. Ông bắt đầu sự nghiệp với nghề thợ hồ, sau đó chuyển sang kinh doanh vật liệu xây dựng.
Từ một người thợ hồ nghèo khó, ông đã xây dựng đế chế kinh doanh đồ sộ với nhiều dự án bất động sản lớn, trong đó có Khu du lịch Đại Nam nổi tiếng ở Bình Dương.
Dù không có bằng đại học, nhưng ông Huỳnh Uy Dũng đã chứng minh rằng với sự nỗ lực và quyết tâm, bất kỳ ai cũng có thể thành công trong kinh doanh.
Bỏ học thành công: Ngoại lệ hay xu hướng?
Câu chuyện về những người bỏ học thành công ở Việt Nam đặt ra câu hỏi: Đây là ngoại lệ hay đang trở thành một xu hướng trong xã hội hiện đại?
Quan điểm về giá trị của bằng đại học
Trong xã hội Việt Nam, bằng đại học vẫn được coi là con đường chính dẫn đến thành công. Tuy nhiên, quan điểm này đang dần thay đổi khi ngày càng có nhiều người thành công mà không cần đến bằng cấp.
- Bằng đại học không còn là “tấm vé vàng” đảm bảo việc làm
- Nhiều ngành nghề chú trọng vào kỹ năng thực tế hơn là bằng cấp
- Xu hướng tự học và học trực tuyến ngày càng phổ biến
Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là bằng đại học không còn giá trị. Trong nhiều ngành nghề, đặc biệt là những ngành đòi hỏi kiến thức chuyên môn cao như y học, luật, kỹ thuật, bằng đại học vẫn là yêu cầu bắt buộc.
Xu hướng giáo dục thay thế
Bên cạnh con đường học vấn truyền thống, nhiều xu hướng giáo dục thay thế đang nổi lên, mở ra nhiều cơ hội cho những người không muốn hoặc không thể theo đuổi bằng đại học.
- Học nghề: Tập trung vào kỹ năng thực tế và nghề nghiệp cụ thể
- Học trực tuyến: Tiếp cận kiến thức từ các khóa học online
- Tự học: Học hỏi từ sách vở, internet và người khác
- Khởi nghiệp sớm: Học hỏi từ thực tế kinh doanh
Những xu hướng này đang ngày càng được chấp nhận và tạo ra nhiều con đường dẫn đến thành công ngoài con đường học vấn truyền thống.
Câu hỏi thường gặp về người bỏ học thành công
Bỏ học có phải là con đường dẫn đến thành công?
Bỏ học không phải là con đường dẫn đến thành công cho tất cả mọi người. Những câu chuyện về người bỏ học thành công thường là ngoại lệ hơn là quy luật. Đa số những người bỏ học thành công đều có đam mê mãnh liệt, quyết tâm cao độ và không ngừng học hỏi từ thực tế. Họ không thành công vì bỏ học, mà thành công dù đã bỏ học.
Những ngành nghề nào phù hợp cho người không có bằng đại học?
Có nhiều ngành nghề phù hợp cho người không có bằng đại học như: thủ công và xây dựng (thợ sơn, thợ hàn, thợ làm trần thạch cao), dịch vụ và ẩm thực (nấu ăn, kinh doanh nhỏ, dịch vụ chăm sóc cá nhân), kinh doanh online và thương mại điện tử (bán hàng online, sản xuất nội dung, dịch vụ freelance). Những ngành nghề này chú trọng vào kỹ năng thực tế và kinh nghiệm hơn là bằng cấp.
Làm thế nào để thành công khi không có bằng đại học?
Để thành công khi không có bằng đại học, bạn cần: tìm kiếm đam mê và theo đuổi nó một cách kiên trì, không ngừng học hỏi và trau dồi kiến thức từ thực tế, phát triển kỹ năng mềm như giao tiếp, làm việc nhóm, giải quyết vấn đề, xây dựng mạng lưới quan hệ rộng, dám nghĩ, dám làm và dám chấp nhận rủi ro. Thành công không đến từ bằng cấp mà đến từ nỗ lực và quyết tâm của bạn.
Có nên bỏ học để khởi nghiệp?
Quyết định bỏ học để khởi nghiệp là một quyết định quan trọng và không nên đưa ra một cách vội vàng. Trước khi quyết định, bạn nên cân nhắc kỹ lưỡng: đánh giá đam mê và quyết tâm của mình, xem xét ý tưởng kinh doanh có khả thi không, đánh giá rủi ro và có kế hoạch dự phòng, tham khảo ý kiến từ người có kinh nghiệm. Nếu bạn quyết định bỏ học, hãy đảm bảo rằng bạn vẫn tiếp tục học hỏi và phát triển bản thân.
Bằng đại học có còn quan trọng trong thời đại hiện nay?
Bằng đại học vẫn có giá trị trong thời đại hiện nay, đặc biệt là trong những ngành nghề đòi hỏi kiến thức chuyên môn cao như y học, luật, kỹ thuật. Tuy nhiên, giá trị của bằng đại học đang thay đổi. Nhiều nhà tuyển dụng giờ đây chú trọng vào kỹ năng thực tế, kinh nghiệm và thái độ làm việc hơn là bằng cấp. Điều quan trọng là bạn cần không ngừng học hỏi và phát triển bản thân, dù có bằng đại học hay không.
