Trong thời đại số hóa và hội nhập quốc tế ngày nay, việc xác thực các văn bằng, chứng chỉ trở nên vô cùng quan trọng. Công chứng bằng tốt nghiệp là một thủ tục pháp lý thiết yếu mà nhiều người cần thực hiện khi xin việc, du học hoặc làm các thủ tục hành chính. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn thông tin đầy đủ và cập nhật nhất về quy trình, thủ tục và những lưu ý quan trọng khi thực hiện công chứng bằng tốt nghiệp trong năm 2025.

lam bang dai hoc gia co cong chung duoc khong
Hiểu Đúng Về Công Chứng Bằng Tốt Nghiệp
Phân biệt “Công chứng” và “Chứng thực”
Trước tiên, cần làm rõ một điểm quan trọng: về mặt pháp lý, thủ tục mà nhiều người vẫn quen gọi là “công chứng bằng tốt nghiệp” thực chất là “chứng thực bản sao từ bản chính”. Đây là hai khái niệm khác nhau trong hệ thống pháp luật Việt Nam1.
Sự khác biệt giữa công chứng và chứng thực có thể được hiểu qua bảng so sánh sau:
Tiêu chí | Công chứng | Chứng thực |
Cơ quan thực hiện | Tổ chức hành nghề công chứng | UBND cấp xã, Phòng Tư pháp cấp huyện |
Đối tượng | Hợp đồng, giao dịch, bản dịch | Bản sao, chữ ký |
Mức độ kiểm tra | Toàn diện (nội dung và hình thức) | Chủ yếu về hình thức |
Giá trị pháp lý | Cao | Trung bình |
Chi phí | Cao hơn | Thấp hơn |
Thời gian thực hiện | Có thể lâu hơn | Nhanh hơn |
Ý nghĩa của việc chứng thực bằng tốt nghiệp
Chứng thực bằng tốt nghiệp là quá trình cơ quan có thẩm quyền xác nhận bản sao (bản chụp, photo hoặc đánh máy) có nội dung chính xác và đầy đủ như bản chính3. Thủ tục này có ý nghĩa quan trọng trong nhiều trường hợp:
- Xác minh tính xác thực của văn bằng khi xin việc làm
- Chuẩn bị hồ sơ du học hoặc làm việc ở nước ngoài
- Hoàn thiện hồ sơ cho các thủ tục hành chính
- Bảo vệ bản chính khỏi hư hỏng do sử dụng nhiều lần
Cơ Quan Có Thẩm Quyền Chứng Thực Bằng Tốt Nghiệp
Theo quy định hiện hành, có 4 cơ quan có thẩm quyền chứng thực bằng tốt nghiệp13:
1. Phòng Tư pháp cấp huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh
Phòng Tư pháp cấp huyện là nơi chuyên về công chứng các văn bản, giấy tờ pháp lý. Đây là lựa chọn phổ biến khi cần chứng thực bằng tốt nghiệp vì có thẩm quyền chứng thực mọi loại bằng, kể cả bằng có xen tiếng nước ngoài3.
2. Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn
UBND cấp xã cũng có thẩm quyền chứng thực một số loại giấy tờ, bao gồm cả bằng tốt nghiệp. Tuy nhiên, có một số hạn chế nhất định khi chứng thực tại đây, đặc biệt đối với các bằng cấp bằng tiếng nước ngoài3.
3. Tổ chức hành nghề công chứng
Bao gồm Văn phòng công chứng và Phòng công chứng. Các tổ chức này chỉ chứng thực bằng do cơ quan Việt Nam cấp3.
4. Cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan đại diện lãnh sự của Việt Nam ở nước ngoài
Đây là nơi dành cho người Việt Nam đang ở nước ngoài cần chứng thực bằng tốt nghiệp1.
Một điểm thuận lợi đáng chú ý là việc chứng thực bằng tốt nghiệp không phụ thuộc vào nơi cư trú của bạn. Bạn có thể thực hiện ở bất kỳ đâu thuận tiện, không nhất thiết phải về địa phương thường trú1.
Quy Trình Chứng Thực Bằng Tốt Nghiệp Chi Tiết
Hồ sơ cần chuẩn bị
Để thực hiện chứng thực bằng tốt nghiệp, bạn cần chuẩn bị các giấy tờ sau1:
- Bản chính bằng tốt nghiệp: Đây là giấy tờ quan trọng nhất, cần được bảo quản cẩn thận và không có dấu hiệu chỉnh sửa, tẩy xóa
- Phiếu yêu cầu công chứng/chứng thực: Thường được cung cấp tại nơi thực hiện chứng thực
- Bản sao CMND/CCCD: Để xác minh danh tính người yêu cầu chứng thực
Các bước thực hiện chứng thực
Quy trình chứng thực bằng tốt nghiệp thường bao gồm các bước sau1:
Bước 1: Người yêu cầu chứng thực xuất trình bản chính bằng tốt nghiệp tại cơ quan có thẩm quyền
Bước 2: Nếu chỉ có bản chính, người có thẩm quyền chứng thực sẽ chụp hoặc photo từ bản chính. Bạn cũng có thể tự photo trước và mang theo cả bản chính lẫn bản photo để đối chiếu
Bước 3: Người có thẩm quyền kiểm tra bản chính, đối chiếu với bản sao. Nếu nội dung bản sao đúng với bản chính, họ sẽ ghi đầy đủ lời chứng, ký tên, ghi rõ họ tên và đóng dấu vào bản sao
Bước 4: Nhận kết quả và thanh toán lệ phí chứng thực
Người có thẩm quyền ký chứng thực
Không phải ai cũng có quyền ký và đóng dấu chứng thực. Chỉ những người sau đây mới có thẩm quyền3:
Cơ quan | Người có thẩm quyền |
Phòng Tư pháp | Trưởng phòng, Phó trưởng phòng |
UBND cấp xã | Chủ tịch, Phó chủ tịch |
Phòng/Văn phòng công chứng | Công chứng viên |
Cơ quan đại diện VN ở nước ngoài | Viên chức ngoại giao, lãnh sự |
Chi Phí Và Thời Gian Chứng Thực
Chi phí chứng thực
Chi phí chứng thực bằng tốt nghiệp khá thấp và được quy định cụ thể1:
- Lệ phí chứng thực bản sao từ bản chính: 2.000 đồng/trang
- Lệ phí chứng thực chữ ký (nếu có): 10.000 đồng/trường hợp
Thời gian hoàn thành
Việc chứng thực bằng tốt nghiệp thường được thực hiện nhanh chóng1:
- Thông thường được thực hiện trong ngày
- Nếu nộp hồ sơ sau 15 giờ, có thể sẽ được giải quyết vào ngày làm việc tiếp theo
- Thời gian xử lý thực tế có thể khác nhau tùy thuộc vào khối lượng công việc của cơ quan chứng thực
Lưu Ý Quan Trọng Khi Chứng Thực Bằng Tốt Nghiệp
Về tình trạng của bằng tốt nghiệp
- Bản chính bằng tốt nghiệp không được tẩy xóa, sửa chữa, thêm bớt nội dung không hợp lệ1
- Không được chứng thực bằng tốt nghiệp bị hư hỏng, cũ nát, không xác định được nội dung1
- Chỉ chứng thực bản sao từ bản chính, không chứng thực bản sao từ bản sao đã được chứng thực3
Đối với bằng tốt nghiệp nước ngoài
Bằng tốt nghiệp do cơ sở giáo dục nước ngoài cấp phải được hợp pháp hóa lãnh sự trước khi chứng thực1. Quy trình này bao gồm:
- Xác thực văn bằng tại cơ quan có thẩm quyền của nước cấp bằng
- Hợp pháp hóa lãnh sự tại Đại sứ quán/Lãnh sự quán Việt Nam tại nước đó
- Sau đó mới tiến hành chứng thực tại Việt Nam
Hậu quả pháp lý khi sử dụng bằng giả
Việc sử dụng bằng giả hoặc bằng đã bị sửa chữa để yêu cầu chứng thực có thể bị xử lý hành chính hoặc hình sự1. Tùy theo mức độ vi phạm, người vi phạm có thể:
- Bị phạt tiền
- Bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội sử dụng tài liệu giả của cơ quan, tổ chức
- Bị hủy bỏ các quyết định tuyển dụng, bổ nhiệm… dựa trên văn bằng giả
Xác Thực Văn Bằng Cho Mục Đích Quốc Tế
Quy định xác thực văn bằng do cơ sở giáo dục Việt Nam cấp
Đối với những người cần sử dụng bằng tốt nghiệp cho mục đích học tập hoặc làm việc tại nước ngoài, việc xác thực văn bằng là bước quan trọng2. Quy định này dựa trên:
- Luật giáo dục số 43/2019/QH14 ngày 14/06/2019
- Thông tư số 13/2021/TT-BGDĐT ngày 31/03/2021 của Bộ Giáo dục và Đào tạo
Văn bằng đủ điều kiện xác thực thông tin
Xác thực thông tin văn bằng được áp dụng đối với2:
- Bằng tốt nghiệp hoặc giấy chứng nhận hoàn thành chương trình giáo dục các cấp học phổ thông
- Bằng tốt nghiệp trung cấp sư phạm
- Bằng tốt nghiệp cao đẳng sư phạm
- Bằng tốt nghiệp đại học
- Bằng thạc sĩ
- Bằng tiến sĩ
Lưu ý: Hình thức này không áp dụng đối với các loại chứng chỉ, giấy chứng nhận hoàn thành chương trình THPT do các trường cao đẳng, trung cấp, bằng trung cấp, bằng cao đẳng (không phải chuyên ngành sư phạm), các trường hợp văn bằng được cấp bởi cơ sở giáo dục đã đóng cửa, giải thể hoặc không có địa chỉ Website rõ ràng2.
Tối Ưu Hóa Quy Trình Chứng Thực Bằng Tốt Nghiệp
Lựa chọn địa điểm chứng thực phù hợp
Khi lựa chọn địa điểm chứng thực bằng tốt nghiệp, bạn nên cân nhắc các yếu tố sau:
- Loại bằng cấp: Nếu bằng có yếu tố nước ngoài, nên chọn Phòng Tư pháp cấp huyện
- Thời gian xử lý: UBND cấp xã thường xử lý nhanh hơn nhưng có thể hạn chế về thẩm quyền
- Địa điểm thuận tiện: Chọn cơ quan gần nơi sinh sống hoặc làm việc để tiết kiệm thời gian di chuyển
- Số lượng bản cần chứng thực: Nếu cần nhiều bản, nên chọn nơi có khả năng xử lý nhanh và chi phí hợp lý
Chuẩn bị hồ sơ chuyên nghiệp
Để quá trình chứng thực diễn ra thuận lợi, bạn nên:
- Kiểm tra kỹ bản chính bằng tốt nghiệp trước khi đi chứng thực
- Chuẩn bị bản photo rõ ràng, không bị mờ, nhòe
- Mang theo đầy đủ giấy tờ tùy thân còn hiệu lực
- Đến sớm để có thời gian xử lý các vấn đề phát sinh (nếu có)
Kiểm tra kết quả chứng thực
Sau khi nhận kết quả chứng thực, bạn nên kiểm tra kỹ các thông tin sau:
- Lời chứng đầy đủ, chính xác
- Chữ ký, con dấu rõ ràng
- Thông tin cá nhân trên bản chứng thực khớp với bản chính
- Không có lỗi chính tả hoặc sai sót trong quá trình chứng thực
Các Trường Hợp Đặc Biệt Khi Chứng Thực Bằng Tốt Nghiệp
Chứng thực bằng tốt nghiệp bị mất bản chính
Trong trường hợp bị mất bản chính bằng tốt nghiệp, bạn cần:
- Liên hệ với cơ sở giáo dục đã cấp bằng để xin cấp lại
- Thực hiện thủ tục báo mất và xin cấp lại theo quy định của từng cơ sở giáo dục
- Sau khi được cấp lại bản chính, mới tiến hành chứng thực bản sao
Lưu ý: Không thể chứng thực bản sao từ bản photo đã có sẵn khi không có bản chính để đối chiếu.
Chứng thực bằng tốt nghiệp cho người không thể trực tiếp đi làm thủ tục
Trong trường hợp chủ nhân của bằng tốt nghiệp không thể trực tiếp đi làm thủ tục chứng thực, có thể:
- Ủy quyền cho người khác thực hiện (cần có giấy ủy quyền hợp lệ)
- Cung cấp bản chính bằng tốt nghiệp và giấy tờ tùy thân của người ủy quyền cho người được ủy quyền
- Người được ủy quyền mang theo giấy tờ tùy thân của mình khi đi làm thủ tục
Chứng thực bằng tốt nghiệp đã thay đổi thông tin cá nhân
Trong một số trường hợp, người sở hữu bằng tốt nghiệp có thể đã thay đổi thông tin cá nhân (như họ tên, ngày tháng năm sinh) sau khi được cấp bằng. Khi đó:
- Cần có giấy tờ chứng minh việc thay đổi thông tin (quyết định thay đổi họ tên, giấy khai sinh được điều chỉnh…)
- Xuất trình các giấy tờ này cùng với bằng tốt nghiệp khi làm thủ tục chứng thực
- Trong một số trường hợp, có thể cần làm thủ tục điều chỉnh thông tin trên bằng tốt nghiệp trước khi chứng thực
Sự Khác Biệt Giữa Chứng Thực Và Hợp Pháp Hóa Lãnh Sự
Hiểu rõ về hợp pháp hóa lãnh sự
Hợp pháp hóa lãnh sự là thủ tục xác nhận tính hợp pháp của văn bản để sử dụng ở nước ngoài, trong khi chứng thực chỉ xác nhận bản sao đúng với bản chính.
Tiêu chí | Chứng thực | Hợp pháp hóa lãnh sự |
Mục đích | Xác nhận bản sao đúng với bản chính | Xác nhận tính hợp pháp của văn bản để sử dụng ở nước ngoài |
Cơ quan thực hiện | UBND cấp xã, Phòng Tư pháp, tổ chức công chứng | Bộ Ngoại giao, Sở Ngoại vụ, Đại sứ quán/Lãnh sự quán |
Phạm vi sử dụng | Chủ yếu trong nước | Quốc tế |
Quy trình | Đơn giản hơn | Phức tạp hơn, nhiều bước |
Chi phí | Thấp | Cao hơn nhiều |
Khi nào cần hợp pháp hóa lãnh sự
Bạn cần thực hiện hợp pháp hóa lãnh sự khi:
- Sử dụng bằng tốt nghiệp để du học hoặc làm việc ở nước ngoài
- Nước đến yêu cầu văn bằng phải được hợp pháp hóa lãnh sự
- Không thuộc diện miễn hợp pháp hóa lãnh sự theo các hiệp định quốc tế
Chứng Thực Điện Tử – Xu Hướng Mới Trong Năm 2025
Sự phát triển của chứng thực điện tử
Trong bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ, chứng thực điện tử đang dần trở thành xu hướng tại Việt Nam. Đây là hình thức chứng thực được thực hiện thông qua môi trường điện tử, giúp tiết kiệm thời gian, chi phí và thuận tiện hơn cho người dân.
Quy trình chứng thực điện tử
Quy trình chứng thực điện tử bằng tốt nghiệp thường bao gồm các bước:
- Đăng ký tài khoản trên cổng dịch vụ công trực tuyến
- Scan hoặc chụp ảnh bản chính bằng tốt nghiệp với độ phân giải cao
- Tải lên hệ thống kèm theo các giấy tờ tùy thân
- Thanh toán lệ phí trực tuyến
- Nhận kết quả qua email hoặc tài khoản dịch vụ công
Giá trị pháp lý của chứng thực điện tử
Theo quy định mới nhất, chứng thực điện tử có giá trị pháp lý tương đương với chứng thực truyền thống, miễn là tuân thủ đúng quy định về chữ ký số và xác thực điện tử.
Các Câu Hỏi Thường Gặp Về Chứng Thực Bằng Tốt Nghiệp
Bằng tốt nghiệp có thời hạn chứng thực không?
Bản sao được chứng thực từ bản chính không có thời hạn sử dụng. Tuy nhiên, trong thực tế, một số cơ quan, tổ chức có thể yêu cầu bản sao được chứng thực trong thời gian gần (thường là 6 tháng) để đảm bảo tính cập nhật của thông tin.
Có thể chứng thực bằng tốt nghiệp qua bưu điện không?
Về nguyên tắc, việc chứng thực bằng tốt nghiệp yêu cầu xuất trình bản chính để đối chiếu, nên thông thường không thực hiện qua bưu điện. Tuy nhiên, một số địa phương đã triển khai dịch vụ bưu chính công ích, cho phép người dân gửi bản chính và nhận kết quả qua bưu điện.
Có thể chứng thực bằng tốt nghiệp tạm thời không?
Có thể chứng thực bằng tốt nghiệp tạm thời (giấy chứng nhận tốt nghiệp tạm thời) nếu đây là văn bản do cơ quan có thẩm quyền cấp. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng bằng tạm thời thường có thời hạn sử dụng, nên bản sao được chứng thực cũng sẽ chỉ có giá trị trong thời hạn đó.
Có thể chứng thực bằng tốt nghiệp của người đã mất không?
Có thể chứng thực bằng tốt nghiệp của người đã mất nếu người yêu cầu chứng thực là người thừa kế hoặc người có quyền, lợi ích liên quan và có giấy tờ chứng minh mối quan hệ với người đã mất.
Kinh Nghiệm Thực Tế Khi Chứng Thực Bằng Tốt Nghiệp
Thời điểm thích hợp để chứng thực
Để tránh tình trạng đông người, thời gian chờ đợi lâu, bạn nên:
- Đến cơ quan chứng thực vào đầu giờ sáng
- Tránh các ngày đầu tuần hoặc cuối tuần
- Không thực hiện vào các dịp lễ, Tết hoặc thời điểm tuyển sinh, xét tuyển
Số lượng bản chứng thực cần thiết
Tùy theo mục đích sử dụng, bạn nên cân nhắc số lượng bản cần chứng thực:
- Hồ sơ xin việc: 2-3 bản
- Hồ sơ du học: 3-5 bản (tùy yêu cầu của trường và đại sứ quán)
- Các thủ tục hành chính khác: 1-2 bản
Bảo quản bằng tốt nghiệp và bản sao chứng thực
Để bảo quản bằng tốt nghiệp và bản sao đã chứng thực:
- Sử dụng bìa plastic hoặc file đựng hồ sơ chuyên dụng
- Tránh để ở nơi ẩm ướt hoặc có ánh nắng trực tiếp
- Không gấp, uốn cong hoặc làm nhăn giấy
- Lưu trữ bản scan hoặc bản photo để dự phòng
Quy Định Pháp Luật Về Chứng Thực Bằng Tốt Nghiệp
Căn cứ pháp lý
Việc chứng thực bằng tốt nghiệp được thực hiện dựa trên các văn bản pháp luật sau:
- Nghị định số 23/2015/NĐ-CP ngày 16/02/2015 về cấp bản sao từ sổ gốc, chứng thực bản sao từ bản chính, chứng thực chữ ký và chứng thực hợp đồng, giao dịch
- Thông tư số 01/2020/TT-BTP ngày 03/03/2020 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Nghị định số 23/2015/NĐ-CP
- Thông tư số 226/2016/TT-BTC ngày 11/11/2016 quy định mức thu, chế độ thu, nộp, quản lý và sử dụng phí chứng thực
- Luật Công chứng số 53/2014/QH13 ngày 20/06/2014
Trách nhiệm của cơ quan chứng thực
Cơ quan thực hiện chứng thực có trách nhiệm:
- Kiểm tra, đối chiếu bản sao với bản chính
- Ghi đầy đủ lời chứng theo mẫu quy định
- Ký, đóng dấu và ghi rõ họ tên người thực hiện chứng thực
- Vào sổ chứng thực
- Trả kết quả cho người yêu cầu chứng thực
Trách nhiệm của người yêu cầu chứng thực
Người yêu cầu chứng thực có trách nhiệm:
- Xuất trình bản chính bằng tốt nghiệp
- Chịu trách nhiệm về tính hợp pháp của bản chính
- Nộp lệ phí chứng thực theo quy định
- Không được sử dụng bản sao đã chứng thực để thực hiện hành vi trái pháp luật
Lời kết
Chứng thực bằng tốt nghiệp là một thủ tục pháp lý quan trọng trong đời sống hàng ngày. Việc hiểu rõ quy trình, thủ tục và những lưu ý khi thực hiện chứng thực sẽ giúp bạn tiết kiệm thời gian, công sức và tránh được những rắc rối không đáng có.
Trong bối cảnh hội nhập quốc tế và chuyển đổi số ngày càng mạnh mẽ, các thủ tục chứng thực cũng đang dần được đơn giản hóa và hiện đại hóa. Việc cập nhật thường xuyên các quy định mới về chứng thực bằng tốt nghiệp sẽ giúp bạn thực hiện thủ tục này một cách thuận lợi và hiệu quả.
Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin đầy đủ và hữu ích về quy trình chứng thực bằng tốt nghiệp. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, đừng ngần ngại liên hệ với cơ quan có thẩm quyền để được hướng dẫn cụ thể.